Szanowni Państwo,
Nazywam się Ewa Mirowska i jestem dietetykiem klinicznym, który opiekuje się Przedszkolem Dmuchawiec Montessori.
Dbam o to, żeby posiłki Państwa dzieci były dobrze zbilansowane, a jadłospisy zgodne ze wszystkimi urzędowymi wytycznymi. O cudowne dania i ich smak dba nasza szefowa kuchni p. Beata, która w gotowanie dla Waszych pociech wkłada całe swoje serce i nieprzeciętne umiejętności.
Wspólnie z panią dyrektor Magdaleną Kaczorowską, postanowiłyśmy stworzyć cykl krótkich artykułów / filmików w mediach społecznościowych z odpowiedziami na nurtujące rodziców naszych przedszkolaków pytania.
Zapraszam Państwa do przesyłania zapytań bezpośrednio do mnie w formie mailowej, będziemy wybierać 2 i albo w artykule albo w krótkich nagraniach będę starała się odpowiadać na Państwa pytania jeden raz w miesiącu.
Problem, który dzisiaj króciutko chciałabym omówić to dieta bezglutenowa, kiedy jest zasadna, kiedy jest niezasadna i o co tak naprawdę z tym glutenem chodzi.
Dieta bezglutenowa najprościej to dieta eliminująca zboża, w których zawarty jest gluten.
Ale nie tylko.
Czym jest gluten?
Gluten to mieszanina białek roślinnych znajdujących się w ziarnach zbóż.
Gdzie znajdziemy gluten?
Znajduje się głównie w pszenicy i jej odmianach czyli w pszenicy durum i pszenicy orkiszowej ( bo postrzegany jako super zdrowy Orkisz to również pszenica , w pszenicznej płaskurce,
ale także w życie, pszenżycie oraz jęczmieniu. Gdy mąka z tych zbóż jest mieszana z wodą, białka glutenu tworzą lepką sieć, która ma konsystencję podobną do kleju. Ta właściwość glutenu sprawia, że ciasto jest elastyczne, a wypieki – smaczne, puszyste i nam nie wysychają. Tym klejącym właściwościom gluten zawdzięcza tez swoja nazwę ( ang. Glue – klej )
A owies?
Jeśli chodzi o owies to należy pamiętać, że sam owies jego zboże jest zbożem bezglutenowym!!!! Natomiast forma uprawy owsa, szczególnie u nas w Polsce, jest obciążona tak ogromnym ryzykiem zanieczyszczenia glutenem ( pszenicą i żytem ), że zwyczajnie klasyfikujemy go jako zboże glutenowe.
Jedyny owies, który można uznać za bezglutenowy, to owies oznaczony jako certyfikowany produkt bezglutenowy, zakupiony w specjalnych sklepach z produktami bezglutenowymi lub produktami ekologicznymi.
Pamiętajmy również, że gluten oprócz zbóż będzie występował w większości przetworzonej żywności od wędlin, parówek, sosów i serków topionych – po kostki bulionowe, jogurty,
słodycze i produkty fast food. Producenci dodają go do wielu wyrobów, ponieważ oprócz wartości technologicznej jest dobrym nośnikiem smaku i aromatu
Kiedy wyłączamy gluten z diety?
Warto wiedzieć, że jeżeli chodzi o dietę przeciętnego zdrowego człowieka gluten jest zupełnie nieszkodliwy, powiem więcej ma sporo korzystnych działań.
Jedynymi medycznymi powodami do wykluczenia glutenu do diety są:
● Celiakia
- ● Choroba Duhringa
- ● i nieceliakalna nadwrażliwość na gluten (NCGS), której istnienie i powszechnośćzaczyna być podważane w świecie medycznymPanuje powszechna opinia, że gluten szkodzi jelitom. Czy na pewno?Bardzo często jest tak, że dolegliwości po produktach zbożowych, czasem nawet słusznie, są połączone z występowaniem glutenu w diecie. Istotny jest tu jednak fakt, że zboża glutenowe, a szczególnie żyto, są też bogate w tzw. FODMAP (z ang. fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyolsI). Produkty zawierające FODMAP są zdrowe, ale u niektórych wywołują dolegliwości i konieczne jest ich ograniczenie.
Diagnostyka chorób układu pokarmowego, a szczególnie jelit jest trudna i długotrwała i, jak łatwo się domyśleć, odróżnienie nietolerancji FODMAP od problemów z glutenem nie jest łatwe. Wymaga to żmudnych obserwacji i pracy dietetyka z gastroenterologiem oraz serii sensownie zleconych badań.
A o to niełatwo, szczególnie teraz.
Pamiętajmy, że jeśli mamy dolegliwości jelitowe po jedzeniu, to problem może leżeć w całym posiłku. Jeśli pacjent ma wzdęcia i ból brzucha po owsiance z owocami, to ustalenie tego czy zaszkodziła mu laktoza z mleka, fruktoza z jabłek czy gluten z płatków owsianych jest na podstawie pojedynczego posiłku niemożliwe. Przed zrobieniem testów oraz dokładnych obserwacji nigdy tego nie wiadomo. Problem może też leżeć zupełnie gdzieś indziej.
To po co odstawiać gluten?
Nie odstawiać bez powodu. Medycznego powodu. Pamiętajmy też , że odstawienie glutenu uniemożliwia zupełnie diagnostykę celiakii, a powrót do glutenu po dłuższej przerwie, może spowodować szereg dolegliwości i problemów.
Czy można bezkarnie odstawić gluten?
Badania i metaanalizy, czyli badania naukowe przeprowadzone na bardzo dużych grupach pacjentów pokazują wyraźnie, że dieta bezglutenowa ( wprowadzona samodzielnie, bez kontroli lekarza i pomocy dietetyka)
- szczególnie taka oparta głównie o produkty z kategorii gluten free, jest zazwyczaj mocno niedoborowa i często jest równieżuboga w błonnik oraz wiele innych składników odżywczych
- ograniczenie glutenu w diecie wiąże się z większym ryzykiem cukrzycy i chorób serca oraz jest dodatnio skorelowane z powstawaniem tzw. Zespołu metabolicznego
- może spowodować rozwinięcie się zaburzeń lipidowych w organizmie
- wpływa negatywnie na mikroflorę naszych jelit
- może powodować podwyższone stężenie metali ciężkich w organizmie (żywność gluten free)
- zaburza dalszą diagnostykę problemu lub wręcz powoduje jej zaprzestanie ( możemy nigdy nie zdiagnozować Celiakii a to niebezpieczne!!!!!)
- zwiększa znacząco koszty jedzenia Odstawiać – nie odstawiać?
Samemu nie!Diagnozę powinien postawić lekarz, po wykluczeniu innych możliwości. Nie stawiamy diagnozy i nie działamy samodzielnie, nie diagnozujemy się u dietetyków, u pań od biorezonansu i w internecie. Samodzielne stawianie diagnozy nie powinno mieć miejsca.Jak Państwo widzą temat diety bezglutenowej nie jest taki prosty , jakby wydawać się mogło. Po więcej szczegółów zapraszam do kontaktu.
dietetyk@ewamirowska.com